Ξέρεις ποιος είμαι εγώ!

Του Μάξιμου Χαρακόπουλου

Πάντοτε, θα μου πείτε, έτσι ήταν. Δρυός πεσούσης πας ανήρ ξυλεύεται… Όταν πέφτει ένας πολιτικός εκπρόσωπος αυτής της λογικής, πολλοί είναι εκείνοι που καυτηριάζουν την υπεροπτική συμπεριφορά, που στηλιτεύουν την απουσία ήθους, την έλλειψη σεμνότητας, ταπεινότητας ή ενσυναίσθησης -ακόμη και στοιχειώδους ευγένειας. Στοιχεία που θα έπρεπε, μαζί με την γνώση και την αποτελεσματικότητα, να αποτελούν “εκ των ων ουκ άνευ”, βασικές προϋποθέσεις για την ανάμιξη με τα κοινά. Στην εποχή, όμως, του “μάζευε κι ας είναι ρόγες”, τα κόμματα θαρρείς πως καταρτίζουν τους συνδυασμούς τους σε…περιόδους εκπτώσεων. Όλα τα σφάζω όλα τα μαχαιρώνω… Άλλωστε, καθώς η σύνθεση της βουλής πρέπει να είναι καθρέπτης της κοινωνίας, οι συνδυασμοί των κομμάτων πρέπει να δίνουν αυτή τη δυνατότητα εκπροσώπησης! Και μετά, αν η απαράδεκτη συμπεριφορά καταγραφεί με τρόπο που δεν επιδέχεται διάψευσης, πέφτουμε όλοι, ως συνήθως, από τα σύννεφα!

Ναι, τα κόμματα έχουν ευθύνη για τις επιλογές των προσώπων που συμπεριλαμβάνουν στους συνδυασμούς τους. Ασφαλώς, οφείλουν να είναι πιο αυστηρά στην αξιολόγησή τους. Βεβαίως, πρέπει να έχουν ταχύτερα ανακλαστικά όταν εμφανίζονται συμπεριφορές που δεν συνάδουν με τον αξιακό τους κώδικα.

Οι πολίτες, όμως, η κοινωνία των πολιτών που συγκροτεί το εκλογικό σώμα, όλοι εμείς ως απλοί ψηφοφόροι, είμαστε άμοιροι ευθυνών; Αθώοι του αίματος ή ηθικοί αυτουργοί; Μήπως με την ψήφο μας εμείς οι ίδιοι -που ενώ γνωρίζουμε πρόσωπα και πράγματα στην τοπική κοινωνία- ανοίγουμε την πόρτα της βουλής, της περιφέρειας, του δήμου, σε εκείνους που μετά με ευκολία λιθοβολούμε;

Ναι, να δεχθώ ως ελαφρυντικό τα “κονέ” που ο εκπρόσωπος της σχολής “ξέρεις ποιος είμαι εγώ” διαφημίζει ότι διαθέτει με ηγετικά στελέχη του κόμματος, με κορυφαίους υπουργούς και σημαντικούς οικονομικούς παράγοντες. Πολλοί είναι εκείνοι που θέλουν να ‘‘ακουμπούν’’ σε κάποιον “ισχυρό με άκρες”, που μπορεί να “καθαρίσει” γι’ αυτούς αν χρειαστεί. Όμως, στο τέλος της ημέρας δικαιούμαστε να διαμαρτυρόμαστε για την ποιότητα του πολιτικού προσωπικού, που με τον δικό μας σταυρό προτίμησης ως ψηφοφόροι επιλέγουμε να μας εκπροσωπήσει; Τελικά, η κότα γέννησε το αυγό ή το αυγό την κότα…

Η αλήθεια, πάντως, είναι ότι η ενασχόληση με την πολιτική γίνεται όλο και πιο απωθητική για άξιους και καταξιωμένους που θα μπορούσαν να προσφέρουν. Λίγοι τολμούν να μπουν στην αρένα αυτής της πολιτικής, που συχνά δημιουργεί την εντύπωση ότι ο μόνος κανόνας είναι ότι δεν υπάρχουν κανόνες, που οφείλουν όλοι ανεξαιρέτως να σέβονται! Ότι κάποιοι είναι πιο… ίσοι από άλλους. Έτσι, όμως, πέφτουμε ακόμη πιο χαμηλά στου κακού τη σκάλα. Για να σταματήσει ο κατήφορος, τα κόμματα πρέπει να αποκτήσουν καλύτερα κόσκινα επιλογής των προσώπων που προτείνουν στους πολίτες. Κι οι πολίτες να θυμούνται ότι ουδέν λάθος αναγνωρίζεται μετά από την απομάκρυνση από την κάλπη… Ίσως, έτσι, κάτι να αλλάξει.

Ο Μάξιμος Χαρακόπουλος είναι βουλευτής Λαρίσης της Νέας Δημοκρατίας, πρώην υπουργός.

Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα ΤΑ ΝΕΑ (08.07.2024)

“Δεν είμαστε δεδομένοι”

Του Μάξιμου Χαρακόπουλου

Ίσως όταν ένας βουλευτής κάθεται στο τραπέζι που φιλοξενεί τις συνεδριάσεις του υπουργικού συμβουλίου να ενδίδει στον πειρασμό της αυτολογοκρισίας όσων θα ήθελε να πει ή ακόμη και της κολακείας. Σε μια τέτοια συνάντηση βουλευτών από τη Θεσσαλία και τη Μακεδονία δεν έλλειψαν οι πλειοδοσίες ότι το αποτέλεσμα των ευρωεκλογών θα ήταν καλύτερο κι από αυτό που μας έδιναν οι δημοσκοπήσεις -εννοείται πάνω από τον πήχη του 33% των προηγούμενων ευρωεκλογών. Θεώρησα χρέος μου προς τον κόσμο που τόσα χρόνια με τιμά με την εμπιστοσύνη του, και κυρίως για να είμαι εντάξει με τη συνείδησή μου να μεταφέρω το κλίμα της εκλογικής μου περιφέρειας, μια και ο κάμπος για χρόνια αποτελεί πολιτικό βαρόμετρο. Το βασικό μας πρόβλημα ήταν ότι δεν υπήρχε “μπαμπούλας”, αντίπαλος που να συσπειρώνει τον κόσμο μας, με αποτέλεσμα να είναι εύκολες οι διαρροές προς τα δεξιά ή την αποχή στις εκλογές, προκειμένου να… σταλεί μήνυμα. Και, δυστυχώς, οι αιτίες και οι αφορμές για μήνυμα ήταν εκεί, όσο κι αν θέλαμε να τις υποβαθμίσουμε προεκλογικά:

1.  Στην πρώτη τετραετία Μητσοτάκη υπήρξε διάχυτη η ελπίδα ότι μετά την οικονομική κρίση το βιοτικό επίπεδο θα αρχίσει και πάλι να βελτιώνεται. Και πράγματι είχαμε απτά αποτελέσματα της πολιτικής αλλαγής στη οικονομία, που δημιούργησαν αισιοδοξία. Η στεγαστική, όμως, κρίση και η ακρίβεια που ροκανίζει τα εισοδήματα, επιβαρύνοντας το βιοτικό επίπεδο και την προσδοκία για μια καλύτερη ζωή, είναι μια πραγματικότητα -όποια κι αν είναι η ανάλυση των αιτίων που τις προκαλεί.
2.  Η δυσαρέσκεια του αγροτικού κόσμου δεν ήταν αποτέλεσμα μόνο των στρεβλώσεων της ευρωπαϊκής Κοινής Αγροτικής Πολιτικής από τον ζήλο της “πράσινης μετάβασης”. Σε αυτή συνέβαλαν οι ανεπάρκειες και οι σκανδαλώδεις αδυναμίες του αρμόδιου υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης να διαχειριστεί στοιχειωδώς αποτελεσματικά τις πληρωμές των ευρωπαϊκών επιδοτήσεων. Στον κάμπο, βέβαια, ενώ η κυβέρνηση Μητσοτάκη έδωσε “λεφτά με το τσουβάλι”, ο τρόπος που δοθήκαν -σε πολλές περιπτώσεις δημιουργήθηκε η αίσθηση αδικίας- όπως και οι συμπεριφορές κυβερνητικών “μανδαρίνων” σκίασαν τη μεγάλη προσπάθεια ανασυγκρότησης μετά τις πλημμύρες του Daniel.
3.  Ο “ελέφαντας στο δωμάτιο” ήταν ο γάμος των ομόφυλων. Πολύ μελάνι χύθηκε σε αναλύσεις, που κατατείνουν ότι δεν βάρυνε στο αποτέλεσμα των εκλογών. Η αίσθησή μου από τον κόσμο που συνάντησα καθ’ όλη την προεκλογική περίοδο στον νομό της Λάρισας είναι άλλη. Αυτοί που αποτελούν τη σταθερή μας βάση θεώρησαν ότι ο νόμος αυτός έθιξε ταυτοτικά στοιχεία της παράταξής μας. Κι εκείνο που τους ενόχλησε περισσότερο ήταν η σπουδή και η επιμονή για την υπερψήφισή του, παρά τις ενστάσεις της πλειοψηφίας της κοινοβουλευτικής μας ομάδας και της ελληνικής κοινωνίας.

Τελικά, το αποτέλεσμα των εκλογών ήταν μια δυσάρεστη έκπληξη, καθώς περάσαμε κάτω από τον πήχη που τέθηκε. Το κυριότερο, όμως, μήνυμα ήταν η αποχή του ενός εκατομμυρίου νεοδημοκρατών που μας είπαν “δεν είμαστε δεδομένοι”!

Η κυβέρνηση έχει μπροστά της τρία χρόνια μέχρι τις επόμενες εκλογές για να ερμηνεύσει το ηχηρό καμπανάκι των πολιτών και να προβεί στις αναγκαίες πολιτικές. Γιατί, καλοί οι ανασχηματισμοί -ιδιαίτερα όταν υπάρχουν πρόσωπα που προκαλούν με τη συμπεριφορά τους ή δεν ανταποκρίθηκαν στις προσδοκίες-, αλλά το μείζον είναι οι πολιτικές που κάνουν καλύτερη τη ζωή του πολίτη.

Ο Μάξιμος Χαρακόπουλος είναι βουλευτής Λαρίσης της Νέας Δημοκρατίας, πρώην υπουργός.

Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα ΤΑ ΝΕΑ στις 25.06.24

Το πρώτο βήμα για μια άλλη Ευρώπη

Του Μάξιμου Χαρακόπουλου

Ενώ βρισκόμαστε στην τελική ευθεία για τις ευρωεκλογές -που διεξάγονται σε συνθήκες πρωτόγνωρης αδιαφορίας των πολιτών- οφείλουμε, δυστυχώς, να παραδεχθούμε ότι το ευρωπαϊκό όραμα έχει από καιρού αρχίσει να ξεθωριάζει. Η εικόνα μιας ενιαίας, ισχυρής, δημοκρατικής, ελεύθερης Ευρώπης, οδηγός και «φάρος» για ολόκληρο τον κόσμο, δεν συνεπαίρνει τους Ευρωπαίους πολίτες με την ίδια ένταση όπως στο παρελθόν. Οι τάσεις του ευρωσκεπτικισμού εντείνονται ακόμη και στον άλλοτε ευρωπαϊκό πυρήνα. Διαπιστώνουμε την αύξηση των ποσοστών των λαϊκίστικων και ακραίων κομμάτων σε χώρες που θα μας φαίνονταν αυτό αδιανόητο πριν από κάποιες δεκαετίες. Χαρακτηριστικά παραδείγματα η δυναμική του AFD στην Γερμανία ή η πρωτιά που φαίνεται να διεκδικεί στις ευρωεκλογές του Ιουνίου το κόμμα της Λεπέν στη Γαλλία. Τα ίδια φαινόμενα τα παρατηρούμε και σε πολλές άλλες χώρες, ενώ νωπή είναι η αποχώρηση της Μ. Βρετανίας από την ΕΕ, με το περίφημο BREXIT.

Ταυτοχρόνως, βλέπουμε μια ΕΕ που αδυνατεί να εκφράσει τον δικό της συνεκτικό λόγο στην παγκόσμια σκακιέρα, σε μια εποχή που κυριολεκτικά ο κόσμος έχει πάρει φωτιά. Το κενό μιας ξεκάθαρης ευρωπαϊκής πολιτικής αποκαλύφθηκε περίτρανα τόσο στα τεκταινόμενα της Μέσης Ανατολής, όσο βεβαίως και στον πόλεμο της Ουκρανίας, δηλαδή όχι απλά στην «αυλή» της, αλλά σχεδόν μέσα στο «σπίτι» της. Η ταύτιση με τις ΗΠΑ, μετά τη ρωσική εισβολή, αποτέλεσε μια διέξοδο, η οποία όμως τίθεται εν αμφιβόλω στην προοπτική επιστροφής στον Λευκό Οίκο του αμφιλεγόμενου Ντόναλντ Τραμπ. Η αίσθηση που κυριαρχεί είναι ότι η Ευρώπη παραμένει μια ατελής ένωση, καθώς δεν διαθέτει τα αυτονόητα, δηλαδή μια κοινή εξωτερική πολιτική και πολιτική άμυνας.

Βεβαίως, όλων αυτών έχει προηγηθεί μια πτώση του βιοτικού επιπέδου των Ευρωπαίων πολιτών, και ιδιαίτερα της μεσαίας τάξης, που οφείλεται και στην μεταφορά της οικονομικής δραστηριότητας σε χώρες της ανατολής. Στην Ελλάδα τα πράγματα είναι ακόμη χειρότερα, καθώς στη διάρκεια της υπερδεκαετούς οικονομικής κρίσης, που οδήγησε στα μνημόνια και την ευρωπαϊκή επιτροπεία, δημιουργήθηκε η εντύπωση ότι οι εταίροι μας και η γραφειοκρατία των Βρυξελλών μας αντιμετώπιζαν με μια τιμωρητική διάθεση.

Επιπλέον, ρήγματα στην κοινή ευρωπαϊκή συνείδηση προκλήθηκαν από την έλλειψη ουσιαστικής αλληλεγγύης προς τον ευρωπαϊκό νότο στην αντιμετώπιση των μεγάλων μεταναστευτικών εισροών. Εικόνα, βεβαίως, άκρως απογοητευτική από μια ένωση που φιλοδοξεί στην εμβάθυνση και ολοκλήρωσή της.

Όλα τα παραπάνω οδηγούν στο συμπέρασμα ότι η Ευρώπη πάσχει από έλλειμα οραματικών ηγεσιών. Σε αντίθεση με τους πατέρες του ευρωπαϊκού οράματος, όπως ήταν ο Ντε Γκωλ, ο Αντενάουερ ή ο Κωνσταντίνος Καραμανλής, οι περισσότεροι πολιτικοί ταγοί σήμερα έχουν μια στενή οπτική των πραγμάτων.

Παρ’ όλες, όμως, τις αδυναμίες της, δεν πρέπει να παραβλέπουμε ότι η Ευρώπη εξακολουθεί να θεωρείται ως ο «κήπος της Εδέμ» για όλους τους κατατρεγμένους του κόσμου. Κι αυτό γιατί δεν διαθέτει μόνο υποδομές και κοινωνικό κράτος -έστω συρρικνούμενο-, αλλά και δημοκρατία, πολυφωνία, ελευθερία του Τύπου, σεβασμό στα ανθρώπινα δικαιώματα. Αυτό το ανεκτίμητο κεκτημένο οφείλουμε, επομένως, να το υπερασπιστούμε σήμερα και να το διευρύνουμε αύριο.

Και το πρώτο βήμα γι αυτό είναι μέσω της επιλογής σοβαρών και καταρτισμένων προσώπων, που θα μας εκπροσωπούν στις Βρυξέλλες. Το ευρωκοινοβούλιο δεν είναι πασαρέλα διασήμων, αλλά στίβος σκληρής πολιτικής δράσης, καθώς οι αποφάσεις που λαμβάνονται εκεί έχουν σοβαρό αντίκτυπο στις ζωές μας. Αν θέλουμε, λοιπόν, μια άλλη Ευρώπη, και μέχρι αυτή να γίνει πραγματικότητα, ας ξεκινήσουμε από τις σωστές επιλογές στις εκλογές της 9ης Ιουνίου.

Ο Μάξιμος Χαρακόπουλος είναι βουλευτής Λαρίσης της Νέας Δημοκρατίας, πρώην υπουργός.

Το άρθρο δημοσιεύθηκε στο ΠΑΡΟΝ στις 4.5.2024

Χριστιανικές αξίες και πολιτική

Του Μάξιμου Χαρακόπουλου

Αν και η προεκλογική συζήτηση για τις ευρωεκλογές εστιάζεται πρωτίστως σε ζητήματα εσωτερικής πολιτικής, ωστόσο, το καίριο διακύβευμα συνίσταται στο ποια, εν τέλει, θα είναι η Ευρώπη του μέλλοντός μας. Ποιες θα είναι οι αρχές και οι αξίες που θα την διέπουν, σε μια εποχή μεγάλων προκλήσεων, όπως είναι η τεχνητή νοημοσύνη, τα μεταναστευτικά ρεύματα και ο αναδυόμενος αναθεωρητισμός. Ποιο μπορεί να είναι το κοινό ευρωπαϊκό όραμα που θα συνεπάρει και πάλι τους λαούς μας, καθώς αυτό που εμφανίζεται σήμερα ως ευρωπαϊκό ιδανικό φαίνεται να έχει ξεθωριάσει.

Το φαινόμενο αυτό έχει πολλές αιτίες, όπως την απουσία κοινής συνεκτικής εξωτερικής και αμυντικής πολιτικής, την έλλειψη ουσιαστικής αλληλεγγύης μεταξύ των κρατών-μελών σε καταστάσεις κρίσεων, τον στενό οικονομισμό στους στόχους, αλλά και την αίσθηση ότι πολλές αποφάσεις λαμβάνονται από μια απόμακρη γραφειοκρατία των Βρυξελλών.

Ταυτόχρονα, και όχι ασχέτως από τα προηγούμενα, διαπιστώνουμε ότι, σταδιακά, η χριστιανική παράδοση και οι χριστιανικές αξίες παραμερίζονται από τον ευρωπαϊκό δημόσιο λόγο. Ακόμη και από θεμελιώδη ευρωπαϊκά κείμενα, όπως αυτά για τον λεγόμενο Διάλογο για το Μέλλον της Ευρώπης, ο χριστιανισμός έχει εξοβελισθεί εξ ολοκλήρου.

Μια πρακτική η οποία ενέχει, πέραν της ανιστορικότητάς της, και αντιδημοκρατικό χαρακτήρα, καθώς δεν αποτελεί το προϊόν μιας συλλογικά και δημοκρατικά ληφθείσας κατεύθυνσης. Και βεβαίως αγνοεί αλαζονικά ένα τεράστιο τμήμα του ευρωπαϊκού πληθυσμού που ακόμη στον έναν ή στον άλλον βαθμό θρησκεύεται.

Κι όμως, μετά την κατάρρευση των σοσιαλιστικών καθεστώτων, όλοι είχαμε ελπίσει πως οι χριστιανικές αξίες, που ποτέ δεν εξαφανίσθηκαν εξ ολοκλήρου στους λαούς των Βαλκανίων και της ανατολικής Ευρώπης, θα αναγεννηθούν συνολικά στην ήπειρό μας. Αναμέναμε ότι θα αποτελέσουν γόνιμα στοιχεία της σύγχρονης ευρωπαϊκής ιδεολογίας, έτσι ώστε να ισορροπηθεί η μονομέρεια ενός οικονομικοκεντρικού, υλιστικού μοντέλου που προωθείτο.

Αυτή ήταν και η προσδοκία των ιδρυτών της Διακοινοβουλευτικής Συνέλευσης Ορθοδοξίας (ΔΣΟ) το 1993 -στην οποία συμμετέχουν Ορθόδοξοι βουλευτές από 25 κοινοβούλια. Να εμπλουτίσει ο ορθόδοξος κόσμος και με τις δικές του πνευματικές παραδόσεις, το νέο ευρωπαϊκό οικοδόμημα.

Η προσδοκία αυτή εδραζόταν, άλλωστε, στο γεγονός ότι το εγχείρημα της ΕΕ θεμελιώθηκε πρωτίστως από τους ηγέτες των χριστιανοδημοκρατικών κομμάτων της Δυτικής Ευρώπης, όπως ο Αντενάουερ ή o ντε Γκάσπερι, που εμφορούνταν από χριστιανικές αξίες.

Ωστόσο, οι εξελίξεις μας διέψευσαν σε μεγάλο βαθμό. Αφενός, στην διάψευση των προσδοκιών συνετέλεσαν κάποιες εσωτερικές εθνικές αντιπαλότητες του Ορθόδοξου κόσμου, με αποκορύφωμα την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία.

Αφετέρου, όμως, στην ΕΕ, μετά από τους Ντελόρ και Πρόντι, ως κυρίαρχη αναδείχθηκε η τάση που επιβάλλει την θρησκευτική πίστη να περιορίζεται αυστηρά στον ιδιωτικό χώρο. Σε κεντρικό ευρωπαϊκό πολιτικό επίπεδο, δεν παραχωρείται χώρος ούτε καν για να συζητηθεί το ζήτημα των χριστιανικών αξιών. Η δικαιολογία που διαρρέεται είναι η ανάγκη της ανεκτικότητας ενόψει μιας πολυπολιτισμικής, πολυθρησκευτικής Ευρώπης.

Αυτή η τάση οδήγησε στην επέλαση της λεγόμενης woke κουλτούρας, η οποία απειλεί να ισοπεδώσει συνολικά την ευρωπαϊκή πνευματική κληρονομιά. Κι αυτό συμβαίνει στο όνομα ενός στρεβλού δικαιωματισμού, που καταλήγει να μεταμορφώνεται σε αφόρητο ολοκληρωτισμό.

Μια έκφραση αυτών των αντιλήψεων ζήσαμε πρόσφατα στην Ελλάδα, για το ζήτημα του γάμου των ομόφυλων, όπου ο ρόλος της πυρηνικής οικογένειας αποτέλεσε το κύριο θέμα των συζητήσεων. Στο πλαίσιο, μάλιστα, της δημόσιας αντιπαράθεσης, όποιος πολιτικός υπερασπίστηκε τις χριστιανικές αξίες εκτός από τον χαρακτηρισμό οπισθοδρομικός, δέχθηκε και τη μομφή ότι η στάση του εκπορεύεται από την επιθυμία του να έχει τη στήριξη της Εκκλησίας ή του «ποιμνίου». Του αμφισβητήθηκε, δηλαδή, το δικαίωμα να πιστεύει πραγματικά τα όσα πρεσβεύει δημόσια.

Είναι ως εκ τούτου προφανές ότι έχει έρθει η στιγμή να ξαναδούμε εκ νέου τις σχέσεις χριστιανικών αξιών και πολιτικής, που κατ’ επέκτασιν είναι και σχέσεις ηθικής και πολιτικών, εντός μιας δημοκρατικής και ισχυρής ενωμένης Ευρώπης. Γι’ αυτό και αναλάβαμε αυτή την πρωτοβουλία να ανοίξουμε τη συγκεκριμένη συζήτηση για όλο τον ευρωπαϊκό χώρο, ελπίζοντας να συμβάλουμε πρωτίστως στην αναζήτηση ενός φωτεινότερου ευρωπαϊκού μέλλοντος.

Το άρθρο βασίζεται στην εισήγηση του Γ.Γ. της ΔΣΟ, βουλευτή Λαρίσης της Νέας Δημοκρατίας, δρ Μάξιμου Χαρακόπουλου, στο Διεθνές Συνέδριο «Η πολιτική ως χώρος έκφρασης των χριστιανικών αξιών στην καθημερινότητα», που πραγματοποιήθηκε στην Θεσσαλονίκη 15-17 Μαΐου 2024.