Αθήνα, 3 Φεβρουαρίου 2021

Πρωτολογία και Δευτερολογία
Μάξιμου Χαρακόπουλου
κατά συζήτηση της Επίκαιρης Ερώτησης του
στην Υφυπουργό Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων Μαρία Συρεγγέλα,
με θέμα:
«Ποιος ο προγραμματισμός για την υλοποίηση της δημογραφικής πολιτικής;»

Πρωτολογία

«Κυρία Υφυπουργέ,
και από τα Έδρανα της Βουλής να σας συγχαρώ για την ανάληψη των νέων σας καθηκόντων. Η δημιουργία θέσεως Υφυπουργού για την οικογένεια και τη δημογραφική πολιτική για πρώτη φορά, θαρρώ, στα χρόνια της Μεταπολίτευσης, αναμφίβολα δείχνει το έντονο ενδιαφέρον της Κυβέρνησης Μητσοτάκη για το πρόβλημα. Γιατί η στήριξη της οικογένειας είναι το βασικό εργαλείο για την άσκηση δημογραφικής πολιτικής.
Πριν, όμως, αναπτύξω την ερώτησή μου, κύριε Πρόεδρε, θεωρώ χρέος μου να αναφερθώ στο σοβαρό, μείζον ζήτημα των ημερών, που άπτεται των αρμοδιοτήτων της κυρίας Υφυπουργού. Μιλώ για τις καταγγελίες για σεξουαλική κακοποίηση, προσβολή και λεκτική βία, κυρίως από ανθρώπους του αθλητισμού και της τέχνης.
Αξίζουν πραγματικά συγχαρητήρια σε όσες και όσους τολμούν και μιλούν θαρραλέα για ό,τι τους έχει συμβεί. Βρίσκουν το ψυχικό σθένος, την ψυχική δύναμη για να μιλήσουν για το τραύμα που κουβαλάνε. Βεβαίως, τα ζητήματα αυτά είναι αρμοδιότητας της δικαιοσύνης για να τα κρίνει. Η δημοσιοποίηση, όμως, των περιστατικών μπορεί να λειτουργήσει, κύριε Πρόεδρε, αποτρεπτικά σε όσους καταχρώνται την εξουσία που διαθέτουν. Και καθώς θύματα φέρονται ακόμη και εντεκάχρονα παιδιά, δεν πρέπει να μείνουμε απλά στον αποτροπιασμό, αλλά να δούμε σοβαρά τι επιπλέον πρέπει να κάνουμε στην εκπαίδευση και τη δικαιοσύνη.
Κύριε Πρόεδρε,
φέτος γιορτάζουμε τα διακόσια χρόνια από την Ελληνική Επανάσταση του 1821. Αναρωτιέμαι, με τους δημογραφικούς ρυθμούς που κινούμαστε, θα υπάρχει ελληνικό έθνος σε διακόσια χρόνια από σήμερα; Αν κάθε χρόνο έχουμε σαράντα χιλιάδες λιγότερες γεννήσεις από θανάτους, όπως πέρυσι, πόσοι Έλληνες θα υπάρχουν το 2221; Φοβούμαι ότι κυριολεκτικά είμαστε ένα έθνος υπό εξαφάνιση.
Τα προηγούμενα χρόνια, κύριε Πρόεδρε, ήταν πολύ δημοφιλής η θεωρία σε πολλούς στον τόπο μας ότι “η δύναμη των εθνών είναι η γνώση” και ότι δεν μετρά το μέγεθος του πληθυσμού. Σήμερα νομίζω ότι όλοι συνειδητοποιούν ότι και το μέγεθος μετράει, ιδιαίτερα, όταν ο γείτονάς σου αυξάνεται με αλματώδεις ρυθμούς και διατυπώνει τη γνωστή θεωρία περί ζωτικού χώρου και εσύ είσαι πρωταθλητής στη δημογραφική συρρίκνωση.
Νομίζω ότι οφείλεις να σημάνεις συναγερμό και ως τέτοιον, ως συναγερμό εκλαμβάνω τη δημιουργία Υφυπουργείου αρμοδίου για το δημογραφικό ζήτημα και την οικογένεια.
Θα ήθελα, λοιπόν, κυρία Υφυπουργέ, από το Βήμα της Εθνικής Αντιπροσωπείας, να ενημερώσετε τη Βουλή και δι’ αυτής τον ελληνικό λαό, το έθνος όλο, τον ελληνισμό όπου γης, για τον οδικό χάρτη της Κυβέρνησης, για τον σχεδιασμό σας για την δημογραφική πολιτική, τα μέτρα που θα λάβετε, προκειμένου να ανατραπεί αυτή η δημογραφική απίσχναση.
Σας ευχαριστώ».

Δευτερολογία

«Θέλω να εκφράσω, κυρία Υφυπουργέ, την ικανοποίησή μου για τις εξαγγελίες που μόλις κάνατε για επικείμενες νομοθετικές πρωτοβουλίες της Κυβέρνησης προς την κατεύθυνση των μέτρων που έδειξε το πόρισμα της Διακομματικής Επιτροπής της Βουλής, στην οποία είχα την τιμή να εργαστώ ως Αντιπρόεδρος την προηγούμενη κοινοβουλευτική περίοδο. Πρόκειται για ένα πόρισμα, το οποίο ήταν σχεδόν ομόφωνο -πλην του Κομμουνιστικού Κόμματος και της Χρυσής Αυγής είχε υπερψηφιστεί απ’ όλες τις τότε πολιτικές δυνάμεις.
Εγώ νομίζω ότι είναι θετικό ότι ήδη η Κυβέρνηση πριν καν τη συγκρότηση του Υφυπουργείου που έχετε την ευθύνη, είχε προχωρήσει στην υιοθέτηση μέτρων που είχαμε συμπεριλάβει στο πόρισμα, όπως είναι το επίδομα γέννας ύψους 2.000 ευρώ για κάθε παιδί. Μειώθηκε ο ΦΠΑ στα βρεφικά είδη από το 24% στο 13%. Αυξήθηκε κατά 1.000 ευρώ το αφορολόγητο για κάθε παιδί. Καταργήθηκε ο άδικος φόρος πολυτελείας για τα αυτοκίνητα μεγάλου κυβισμού για τις πολυμελείς οικογένειες.
Όλα αυτά δείχνουν αναμφίβολα τη βούληση της Κυβέρνησης, αλλά μένει να γίνουν ακόμη πολλά, όπως και εσείς είπατε, στην πρωτολογία σας, γιατί, δυστυχώς, κύριε Πρόεδρε, η δημογραφική συρρίκνωση έχει αλυσιδωτές συνέπειες σε πολλούς τομείς.
Σε μια κοινωνία με περισσότερους παππούδες από εγγόνια το μέλλον δεν μπορεί δεν είναι σίγουρα ευοίωνο. Το πρόβλημα δεν είναι μόνο η μείωση των γεννήσεων, αλλά και η γήρανση του πληθυσμού. Γινόμαστε μια χώρα γερόντων και σε μια τέτοια χώρα, ποιο μπορεί να είναι το μέλλον του ασφαλιστικού συστήματος, αλλά και του συστήματος υγείας; Πόσο μπορεί να αντέξει; Τι προοπτικές μπορεί να έχει μια χώρα με περισσότερα ΚΑΠΗ από σχολεία;
Όσοι τα προηγούμενα χρόνια επισημαίναμε ότι το δημογραφικό είναι το μείζον εθνικό πρόβλημα της χώρας πολλές φορές αντιμετωπίζαμε τη λοιδορία από κάποιες πτέρυγες της Βουλής ότι αυτά είναι ακραίες, συντηρητικές κινδυνολογίες. Και ήρθε το πόρισμα της Βουλής, για να επιβεβαιώσει ότι βρισκόμαστε σε μια πραγματικά οριακή κατάσταση και χρειάζεται εθνική αφύπνιση.
Όλοι όσοι κατέθεσαν σκέψεις και προτάσεις στην Επιτροπή μας από την ακαδημαϊκή κοινότητα της χώρας, αλλά και από χώρες, επίσης, που αποτελούν θετικά παραδείγματα αντιμετώπισης του δημογραφικού, όπως είναι οι Σκανδιναβικές χώρες, συμφωνούν σε ένα πράγμα, κύριε Πρόεδρε: Δεν υπάρχουν μαγικές λύσεις και δεν αρκούν μόνο τα επιδόματα.
Όμως, τα μέτρα δεν πρέπει να είναι αποσπασματικά, πρέπει να ακολουθηθούν με συνέπεια, για να αποδώσουν μεσομακροπρόθεσμα.
Άρα, δεν έχουμε την πολυτέλεια να αλλάζει η δημογραφική πολιτική από κυβέρνηση σε κυβέρνηση, πόσω δε μάλλον από Υφυπουργό σε Υφυπουργό.
Με δεδομένο, κύριε Πρόεδρε -τη μικρή σας ανοχή θα ήθελα- ότι εκτός από λιγότερες γεννήσεις σε σχέση με θανάτους έχουμε τα τελευταία χρόνια και το braindrain, τη φυγή νέων στο εξωτερικό προς αναζήτηση εργασίας, ευκαιριών απασχόλησης -μιλούμε για την έξοδο δεκάδων χιλιάδων νέων που βρίσκονται σε παραγωγική, αλλά και αναπαραγωγική ηλικία- γι’ αυτό χρειάζεται μια συγκροτημένη πολιτική για την επιστροφή τους. Διότι αν αυτά τα παιδιά συγκροτήσουν, κάνουν οικογένειες στο εξωτερικό, τότε είναι πάρα πολύ δύσκολος ο επαναπατρισμός τους και θα επιβαρυνθεί έτι περαιτέρω το δημογραφικό πρόβλημα.
Κυρία Υφυπουργέ,
αν έβγαλα ένα συμπέρασμα από την πολύμηνη ενασχόλησή μου με το θέμα, είναι ότι για να δημιουργήσει κανείς οικογένεια, για να κάνει το πρώτο βήμα, θα πρέπει να νιώσει ασφαλής, να έχει δουλειά με ασφάλεια, να έχει ένα κοινωνικό κράτος με υποδομές, με ποιοτικές παροχές σε δημόσια αγαθά, όπως είναι η παιδεία, όπως είναι η υγεία, να ξέρει ότι η εργασία και η καριέρα δεν είναι ασύμβατες με τη δημιουργία οικογένειας, με τη μητρότητα. Χρειάζεται, λοιπόν, να στηριχθεί το πρώτο βήμα για τη δημιουργία οικογένειας.
Και βεβαίως, κύριε Πρόεδρε, πρέπει να εξαντληθεί κάθε δυνατότητα για τη στήριξη των πολυμελών οικογενειών, των τριτέκνων και των πολυτέκνων. Ει δυνατόν, κυρία Υφυπουργέ, θα πρέπει να επανέλθουν τα επιδόματα στα προ μνημονίων επίπεδα.
Και βέβαια, δεν είναι μόνο μέτρα που έχουν οικονομικό κόστος και επιβάρυνση στον κρατικό προϋπολογισμό. Θα πρέπει –νομίζω- να ξαναδείτε οριζόντια μέτρα που άπτονται και άλλων Υπουργείων, όπως είναι για παράδειγμα οι μετεγγραφές φοιτητών από πολύτεκνες οικογένειες. Αυτά τα μέτρα δεν έχουν οικονομικό κόστος, όπως είπα.
Το δημογραφικό -και κλείνω με αυτό, κύριε Πρόεδρε- δεν είναι ζήτημα μόνο οικονομικό. Αν ήταν μόνο οικονομικό ζήτημα, δεν θα είχε δημογραφικό πρόβλημα η κάποτε αποκαλούμενη «χριστιανική δύση», χώρες, όπως η Γερμανία για παράδειγμα, που έχουν υψηλό κατά κεφαλήν εισόδημα και δεν θα είχαμε δημογραφική έκρηξη στον τρίτο κόσμο, στην Ασία, σε χώρες της υποσαχάριας Αφρικής. Είναι και ζήτημα προτύπων και προς αυτή την κατεύθυνση μένει να κάνουμε πολλά, για να θυμηθούμε την ρήση των παππούδων μας ότι τα παιδιά είναι ευλογία Θεού!
Σας ευχαριστώ».

Μπορείτε να παρακολουθήσετε τη συνέντευξη του κ. Χαρακόπουλου στην ηλεκτρονική διεύθυνση: https://youtu.be/kxmsqh4yIJ4