Ο εορτασμός της φετινής επετείου της 25^ης Μαρτίου 1821 πραγματοποιείται εν μέσω μιας πρωτόγνωρης οικονομικής κρίσης που συγκλονίζει όλο τον κόσμο. Μια κρίση που δημιουργεί ανασφάλεια και αβεβαιότητα στους πολίτες του παγκόσμιου χωριού. Η κρίση όμως είναι και μια αφορμή προβληματισμού για το δρόμο που πήραμε ως καταναλωτική κοινωνία, η οποία στο κυνήγι του εύκολου κέρδους θυσίασε αρχές και αξίες.   

     Συνηθίζουμε στις εθνικές επετείους να εξάρουμε των πατριωτισμό των προγόνων μας που θυσιάστηκαν για να ζούμε εμείς σήμερα ελεύθεροι. Είναι η ελάχιστη οφειλόμενη τιμή σε εκείνους που έχυσαν το αίμα τους στους αγώνες του έθνους. Εάν λοιπόν καλός πατριώτης εν καιρώ πολέμου είναι εκείνος που αγωνίζεται για την ελευθερία, εκείνος που αψηφά τους κινδύνους για την εθνική ανεξαρτησία και ορθώνει το ανάστημα του μπρος σε κάθε ξένη επιβουλή, ποιος είναι ο ορισμός του καλού πατριώτη στους χρόνους της ειρήνης; Και ακόμη ποια τα όρια ανάμεσα στον πατριωτισμό και τον εθνικισμό;

     Αναμφίβολα, καλός πατριώτης είναι αυτός που αγαπά την πατρίδα, νοιάζεται για τον τόπο του, συμμετέχει στη συλλογική προσπάθεια προόδου της χώρας. Ο καλός πατριώτης είναι ενεργός πολίτης. Δεν αδιαφορεί για τον συνάνθρωπό του και τα κοινωνικά δρώμενα. Είναι ο νομοταγής πολίτης που διεκδικεί τα δικαιώματά του αλλά ταυτόχρονα είναι και συνεπής στις υποχρεώσεις του προς την πολιτεία και τον κοινωνικό του περίγυρο. Ο καλός πατριώτης σέβεται το περιβάλλον και δεν μένει απαθής θεατής του βιασμού του. Ενδιαφέρεται για τη διαφύλαξη της πολιτιστικής μας κληρονομιάς γιατί έχει συνείδηση της εθνικής του αυτογνωσίας. Καλός πατριώτης είναι αυτός που κάνει ενσυνείδητα το καθήκον του. Ο δημόσιος λειτουργός που δεν διανοείται να χρηματιστεί για να κάνει καλά τη δουλειά του. Εν κατακλείδι καλός πατριώτης είναι ο ευσυνείδητος πολίτης, εκείνος που έχει συναίσθηση της κοινωνικής του ευθύνης. Αυτός που βάζει το συλλογικό καλό πάνω από το ατομικό του συμφέρον, που υποτάσσει το προσωπικό του “εγώ” στο “εμείς” του στρατηγού Μακρυγιάννη.

     “Μη ρωτάς τι κάνει η πατρίδα για εσένα αλλά τι έκανες εσύ για την πατρίδα”. Η φράση αυτή του Προέδρου των ΗΠΑ Τζων Κέννεντι δίνει την πραγματική διάσταση του καλού πατριώτη. Αν πατριωτισμός λοιπόν είναι η αγάπη για την πατρίδα, ο εθνικισμός είναι η νοσηρή έκφραση ενός κοντόφθαλμου “πατριωτισμού”. Αν καλός πατριώτης είναι εκείνος που στα πεδία των μαχών αγωνίζεται να υψώσει την ελληνική σημαία, τον τίτλο αυτό δεν μπορεί να τον διεκδικεί ο χούλιγκαν που υποστέλλει ή σκίζει το εθνικό σύμβολο αντίπαλης χώρας σε αθλητική διοργάνωση.

     Καλός πατριώτης δεν είναι ο απαθής πολίτης, που παρακολουθεί άκριτα από τον καναπέ του σπιτιού του ότι του σερβίρει η τηλεόραση, αλλά ο οικουμενικός πολίτης που έχει το θάρρος της γνώμης και είναι αποφασισμένος να παλέψει για τα πιστεύω του, για αρχές και αξίες, όπως έπραξαν οι αγωνιστές του ‘21.

Ο Μάξιμος Χαρακόπουλος είναι βουλευτής Λαρίσης της Νέας Δημοκρατίας, Αντιπρόεδρος της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων και Άμυνας της Βουλής.

Η ένταση στο Αιγαίο που παρατηρείται τις τελευταίες μέρες με την κλιμάκωση της τουρκικής προκλητικότητας έδωσε την ευκαιρία στα κόμματα της ελάσσονος αντιπολίτευσης να αναρωτηθούν για τη σκοπιμότητα της παραμονής της χώρας στο ΝΑΤΟ. Σε έναν πολυσύνθετο και πολυπολικό κόσμο, όπου τα δεδομένα αλλάζουν, φυσικό είναι να αναπροσαρμόζεται στην πράξη και ο ρόλος του ΝΑΤΟ. Η κατάρρευση του ανατολικού μπλοκ και του Συμφώνου της Βαρσοβίας που λειτουργούσε ως αντίπαλο δέος στο ΝΑΤΟ άλλαξε ουσιαστικά και τον προσανατολισμό της Βορειοατλαντικής Συμμαχίας. Οφείλει το ΝΑΤΟ να ανταποκριθεί στα δεδομένα  της νέας εποχής, τη διαφύλαξη της παγκόσμιας ειρήνης και το σεβασμό στο διεθνές δίκαιο.

Μπορεί η χώρα μας να είναι μέλος του ΝΑΤΟ, τούτο όμως δεν σημαίνει ότι κατά καιρούς δεν έχουν διατυπωθεί ενστάσεις από πλευράς της ελληνικής κοινής γνώμης αναφορικά με επιλογές της συμμαχίας, όπως ο πόλεμος στο ΙΡΑΚ ή η επέμβαση στην πάλαι ποτέ Γιουγκοσλαβία. Και οι ενστάσεις αυτές ήταν εντονότερες όποτε υπήρξε η εντύπωση ότι οι αποφάσεις του ΝΑΤΟ υπαγορεύονταν από τις ΗΠΑ και η συμμαχία ήταν απλά ένας νομιμοποιητικός οργανισμός των αμερικάνικων επιθυμιών. Η σύνοδος του Βουκουρεστίου με τη διαφωνία Ευρωπαίων συμμάχων στη διεύρυνση με την Γεωργία και την Ουκρανία απέδειξε το σημαντικό ρόλο που έχει κάθε κράτος-μέλος του ΝΑΤΟ.  

Βεβαίως, θα ανέμενε κανείς ότι οι σχέσεις μεταξύ συμμάχων-μελλών του ΝΑΤΟ θα είναι ανέφελες, κάτι που δεν ισχύει στην περίπτωση Ελλάδας και Τουρκίας, η οποία κατά καιρούς έχει δημιουργήσει θερμά επεισόδια στο Αιγαίο με κορυφαίο τα Ίμια. Επεισόδια που προκαλούν εκτός των άλλων και αισθήματα πικρίας για τη στάση της συμμαχίας.

Ανεξαρτήτως, όμως συναισθημάτων, η συμμετοχή της χώρας μας στο ΝΑΤΟ αναμφίβολα της δίνει τη δυνατότητα να προασπίσει τα συμφέροντά της πολύ καλύτερα απ’ ότι αν ήταν εκτός συμμαχίας με την Τουρκία μόνη να αλωνίζει. Το πρόσφατο βέτο του πρωθυπουργού Κώστα Καραμανλή στο Βουκουρέστι στο αίτημα των Σκοπίων να ενταχθούν στο ΝΑΤΟ χωρίς προηγουμένως να έχουν έρθει σε συμβιβασμό με την Ελλάδα για το ζήτημα της ονομασίας τους, επιβεβαιώνει του λόγου το αληθές. Είναι προτιμότερο να είμαστε παρόντες δίνοντας τη μάχη συνδιαμόρφωσης της πολιτικής της συμμαχίας, βεβαίως έχοντας επίγνωση των δυνατοτήτων μας, παρά να απέχουμε.   

Η διεθνής θέση της χώρας μας, λοιπόν, είναι ταυτισμένη εδώ και μισό αιώνα περίπου, από τη δεκαετία του ‘50 κιόλας, με τη δυτική κατεύθυνση. Αυτό συνέβη από την εποχή που η χώρα μας εισήχθη στη συμμαχία το 1952 επί κυβερνήσεως Πλαστήρα, και ενώ κάποιοι έβλεπαν στην προσχώρηση αυτή την επικύρωση της αμερικανικής κυριαρχίας στην περιοχή, αδυνατώντας να αντιληφθούν τη σημασία της στρατηγικής αυτής επιλογής για την πατρίδα μας. Εδώ και τρεις δεκαετίες μάλιστα ήρθε ως επιστέγασμα της πολιτικής αυτής επιλογής του «ανήκομεν εις τη Δύση» και η είσοδός μας στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Μία στρατηγική επιλογή, που τόσο αμφισβητήθηκε αλλά πιστώνεται ιστορικά στην παράταξη της Νέας Δημοκρατίας και βοήθησε τη χώρα πολιτικά και οικονομικά. Αναμφίβολα της προσέδωσε μεγαλύτερη διεθνή αίγλη και διαπραγματευτική ισχύ στο συμμαχικά διευρυμένο σήμερα ευρωπαϊκό και Νατοϊκό τοπίο.

Το διεθνές πολιτικό πλαίσιο απαιτεί πολιτικές συμμαχιών, καθώς έχουν παρέλθει ανεπιστρεπτί οι εποχές που προκρινόταν ως καλύτερες οι επιλογές διεθνούς απομονωτισμού και ψευδεπίγραφων οραμάτων πολιτικής αυτονομίας. Η χώρα μας θα υπηρετήσει καλύτερα τα αμυντικά και γενικότερα τα εθνικά της ζητούμενα και θα εφαρμόσει αρτιότερα τα σχέδια ειρήνης και σταθερότητας στην, ευάλωτη σε κρίσεις, ευρύτερη βαλκανική περιοχή, συμμετέχοντας ενεργά στους διεθνείς οργανισμούς.

Βεβαίως, η Ελλάδα ευρισκόμενη στην Ευρωπαϊκή Ένωση και το ΝΑΤΟ, σε μία νευραλγική γεωστρατηγική θέση, σε μια περιοχή όπου μπορεί και πρέπει να συνεχίσει να διαδραματίζει ηγετικό ρόλο ως πόλος ανάπτυξης και πολιτικής σταθερότητας, δεν έχει την πολυτέλεια να υπαναχωρεί σε ζητήματα που άπτονται των εθνικών συμφερόντων της.

Ο δρ. Μάξιμος Χαρακόπουλος είναι Βουλευτής Λαρίσης της Νέας Δημοκρατίας, Αντιπρόεδρος της Επιτροπής Εξωτερικών και Άμυνας της Βουλής.