Συνέντευξη Μάξιμου Χαρακόπουλου στην FormediaTV και στον Δημήτρη Τάκη
Αθήνα, 5 Οκτωβρίου 2022
Συνέντευξη
Μάξιμου Χαρακόπουλου
στην FormediaTV και στον Δημήτρη Τάκη
Καλησπέρα κύριε υπουργέ τι κάνετε;
Καλησπέρα, ευχαριστώ για την πρόσκληση.
Ευχαριστούμε πολύ. Θα ανοίξουμε τη συζήτηση και θα δώσουμε το βήμα σε όλους τους βουλευτές της Θεσσαλίας, πέρα από τους υπουργούς που έρχονται εδώ, για να δούμε και τα τοπικά προβλήματα κατ’ αυτή την έννοια. Με εσάς θα μιλήσουμε κυρίως για τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι αγρότες και οι παραγωγοί της Θεσσαλίας και της Λάρισας.
Εγώ νομίζω, πρωτίστως αναμένουνε και οι τηλεθεατές ενός καναλιού με τοπική εμβέλεια να εστιάζει στα περιφερειακά ζητήματα…
Περιφερειακή και σύντομα και πανελλαδική, διότι, σύντομα, θα μεταδίδεται και από τις πλατφόρμες, οπότε έχουμε καλεσμένους τους πάντες και μας ενδιαφέρει η άποψη όλων. Θέλω να ξεκινήσουμε με το θέμα του ΕΛΓΑ. Πριν από λίγες ημέρες είχαμε εδώ τον Υπ. Αγροτικής Ανάπτυξης, τον κύριο Γεωργαντά, ο οποίος είχε μιλήσει για την αναθεώρηση του κανονισμού του ΕΛΓΑ. Θέλω, λοιπόν, να μου πείτε πού βρίσκεται αυτή η ιστορία, αν έχετε επικοινωνία με τον κύριο Γεωργαντά, γιατί και εκείνος παραδέχτηκε ότι είναι ένα αγκάθι το ζήτημα της αναθεώρησης του κανονισμού, ώστε να δίδονται πολύ πιο γρήγορα οι αποζημιώσεις.
Με την κυβέρνηση βρισκόμαστε σε ανοιχτή γραμμή και ιδιαίτερα με την ηγεσία του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης. Ο νομός μας είναι κατ’ εξοχήν αγροτικός, εύλογο είναι να βρισκόμαστε σε επαφή. Εάν θέλουμε να είμαστε ειλικρινείς, η ιστορία του κανονισμού του ΕΛΓΑ, έχει τελματώσει. Θα πρέπει να προχωρήσουμε επειγόντως σε αλλαγή του κανονισμού. Η κλιματική κρίση είναι παρούσα εδώ και καιρό. Έχουμε μια σειρά από ζημιές, οι οποίες με βάση το γράμμα του κανονισμού δεν αποζημιώνονται και έρχεται η πολιτεία, είτε με τα λεγόμενα «ΠΣΕΑ», είτε με «de minimis», να συνδράμει τους παραγωγούς. Για να γίνει, όμως, αλλαγή του κανονισμού, θα πρέπει να μιλήσουμε ευθέως στους αγρότες. Χρειάζεται αναλογιστική μελέτη. Ο εστί μεθερμηνευόμενον, κύριε Τάκη, θα πρέπει να υπολογίσουμε, οι νέοι κίνδυνοι που θα ασφαλίζονται, τί επιβάρυνση θα έχουν στον οργανισμό, άρα ποια θα είναι και η επιβάρυνση στο ασφάλιστρο των αγροτών. Ο ΕΛΓΑ, όπως λειτουργεί σήμερα, δε μπορεί να σηκώσει με τα ασφάλιστρα που έχει, επιπλέον ασφαλιστικούς κινδύνους. Ήδη, τη χρονιά που παρήλθε, στην οποία είχαμε βέβαια πρωτόγνωρες καταστροφές…
Είχαμε αλλεπάλληλες ζημιές και υπάρχουν πολλές εκκρεμότητες για αποζημιώσεις.
Ναι, υπάρχουν πολλές εκκρεμότητες. Αλλά επιτρέψτε μου να σας δώσω δυο νούμερα, για να έχετε μια δυνατότητα να κρίνετε τα μεγέθη. Τα ασφάλιστρα που κατέβαλαν οι αγρότες μας στον οργανισμό ήταν μόλις 160 εκατομμύρια ευρώ, όταν οι αποζημιώσεις που πέρυσι δόθηκαν, ξεπέρασαν τα 340 εκατομμύρια ευρώ, με συνδρομή βεβαίως της πολιτείας, όχι καταστρατηγώντας το θεσμικό πλαίσιο που υπάρχει από την Ε.Ε. για τέτοια ζητήματα, αλλά γιατί στα χρόνια της δεκαετούς κρίσης, η πολιτεία δεν κατέβαλε το μέρος εκείνο που όφειλε στον ΕΛΓΑ, για τις λειτουργικές του δαπάνες, για τις αμοιβές των εργαζομένων του. Άρα, θα πρέπει να γίνει η αναθεώρηση του κανονισμού. Θα πρέπει, όμως, να ολοκληρωθεί μια αναλογιστική μελέτη και να δοθεί η δυνατότητα μετά στους παραγωγούς να κρίνουν, αν θέλουν να είναι επιπρόσθετη αυτή η κάλυψη –όπως όταν κάνει κανείς ένα ασφάλιστρο για το αυτοκίνητό του, εάν θέλει βάζει επιπλέον ασφαλιστικές καλύψεις για θραύση κρυστάλλων ή άλλες ζημιές, ομοίως να κρίνουν οι αγρότες και να αποφασίσουν τι θέλουν.
Ένα δεύτερο θέμα που αφορά πολλούς παραγωγούς, γιατί και η Λάρισα και η Θεσσαλία είναι παραγωγοί μήλων, υπάρχει το θέμα της μεγάλης ποσότητας αδιάθετων μήλων, διότι έχει «κλείσει» η αγορά της Αιγύπτου και το ερώτημα είναι πώς μπορεί να αντιμετωπιστεί. Το είχα ρωτήσει και στον κύριο Γεωργαντά, μου είπε ότι το προσπαθούμε, αλλά, αρκεί η προσπάθεια; Υπάρχουν προτάσεις; Τι λένε οι παραγωγοί;
Κύριε Τάκη με τους παραγωγούς βρισκόμαστε σε ανοιχτή γραμμή όπως σας είπα…
Μα το ξέρω, γι’ αυτό και σας ρωτώ.
Το πρόβλημα έχει ενταθεί τα τελευταία χρόνια, ξεκίνησε πρώτα απ’ όλα, όταν προέκυψε το εμπάργκο στη Ρωσία, με τις κυρώσεις, λόγω της κατάληψης το 2014 της Κριμαίας. Φέτος το πρόβλημα είναι πολύ πιο έντονο, διότι μια μεγάλη αγορά 110 εκατομμυρίων ανθρώπων, που είναι η Αίγυπτος, αντιμετωπίζει περιορισμούς στη διακίνηση των κεφαλαίων, capital controls, δηλαδή, γιατί η χώρα μπήκε στο ΔΝΤ. Έτσι διογκώθηκε το πρόβλημα. Η Αίγυπτος είναι μια από τις βασικές αγορές στις οποίες πηγαίνει μήλο από την Αγιά, αλλά και από άλλες περιοχές της χώρας. Εμείς, επειδή έχουμε τα πρώιμά μήλα Gala φάνηκε πιο νωρίς το πρόβλημα, το οποίο όμως, αφορά ευρύτερα τη χώρα. Γι’ αυτό και είχαμε την προηγούμενη εβδομάδα μια σύσκεψη μαζί με άλλους συναδέλφους από άλλους τρείς νομούς που έχουν οξύ επίσης πρόβλημα με φρούτα. Από τη Μαγνησία ήταν η κυρία Ζέτα Μακρή, ήταν ο κύριος Μπαραλιάκος από την Πιερία και ο κύριος Αμανατίδης από την Κοζάνη. Ένα ζήτημα είναι η διερεύνηση νέων αγορών, αυτό δεν μπορεί να γίνει όμως άμεσα, το καταλαβαίνουμε όλοι, αλλά θα πρέπει να το τρέξει γρήγορα πια το υπουργείο. Το δεύτερο, που εδώ και καιρό έχω πει, είναι ότι ο υπουργός –και πιστεύω ότι θα το κάνει, όπως δεσμεύτηκε– θα πρέπει να θέσει το ζήτημα στο Συμβούλιο Υπουργών Γεωργίας της Ε.Ε. γιατί δεν είναι μόνο η Ελλάδα που εξάγει φρούτα στη Αίγυπτο. Από τη στιγμή που είναι και άλλες χώρες, η Πολωνία για παράδειγμα είναι μια χώρα που εξάγει επίσης μήλα και άλλα φρούτα, θα πρέπει να δούμε σε επίπεδο Ε.Ε. τί μέτρα στήριξης μπορεί να υπάρξουν για τους παραγωγούς. Και το τρίτο βεβαίως είναι να υπάρχει μια ήσσονος σημασίας ενίσχυση όπως λέγεται, de minimis προς τους παραγωγούς στα πλαίσια των δυνατοτήτων που έχουμε…
Ώστε ένα κομμάτι της χασούρας να καλυφθεί.
Ναι γιατί ξέρετε, όταν περιορίζεται μια μεγάλη αγορά, μειώνεται δηλαδή η ζήτηση για ένα προϊόν και υπάρχει μεγάλη προσφορά, καταρρέουν και οι τιμές.
Ναι. Βεβαίως.
Δηλαδή φέτος έχουν καταρρεύσει και οι τιμές διάθεσης των προϊόντων.
Και είναι και ένα θέμα τί θα γίνει με τους παραγωγούς αυτούς και σε βάθος χρόνου, πρέπει να δούνε και το σήμερα και το αύριο.
Αυτό ακριβώς.
Τώρα, πετρέλαιο και λιπάσματα, ένα μεγάλο θέμα και επίσης τι μπορεί να γίνει με το αγροτικό πετρέλαιο; Έχουν κοπεί ήδη τα 15 λεπτά που ήταν οριζόντια στο πετρέλαιο κίνησης.
Κοιτάξτε να δείτε, εδώ ζούμε μια σειρά από συνέπειες εξωγενών κρίσεων. Σε αυτή την κυβέρνηση έτυχε… λαχείο συντακτών, τι να πω; Είχαμε την πανδημία…
Και σε όλη την Ευρώπη…
Τελικά η Ευρώπη καλείται να πληρώσει τον λογαριασμό του Ρωσο-Ουκρανικού πολέμου. Η ενεργειακή κρίση έχει εκτινάξει τις τιμές στην ενέργεια και από την άλλη, επηρεάζει επίσης και τις τιμές στα αγροτικά εφόδια -έχουν εκτιναχθεί και οι τιμές στα λιπάσματα. Η κυβέρνηση έλαβε και η Ε.Ε. κατ’ αρχήν κάποιες πρόνοιες, δόθηκαν κάποια χρήματα τώρα, ανήγγειλε και ο πρωθυπουργός από τη Δ.Ε.Θ. 60 εκατομμύρια ευρώ για τα λιπάσματα και 90 για τις ζωοτροφές των κτηνοτρόφων…
Είναι επαρκή; Γιατί οι αγρότες λένε πως δεν είναι;
Όχι. Εγώ βρίσκομαι σε καθημερινή επαφή μαζί τους, αλλά είναι ένα πρώτο βήμα. Επίσης δόθηκε για πρώτη φορά μετά από 6 χρόνια η επιστροφή του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης στο “αγροτικό πετρέλαιο”, ύψους 72 εκατομμυρίων ευρώ. Θυμούμαι όταν ήμουν στο Υπουργείο, δίναμε κάπου 160 εκατομμύρια ευρώ, ήταν ένα μεγαλύτερο νούμερο. Αυτές τις μέρες, όπως είπατε, σταμάτησε και η οριζόντια επιδότηση στην αντλία κατά 15 λεπτά στο πετρέλαιο κίνησης και είναι σε εξέλιξη οι αγροτικές εργασίες…
Και ανεβαίνει το πετρέλαιο ξανά.
…είναι η συλλογή βαμβακιού αυτές τις μέρες που δεν έχει ολοκληρωθεί. Είναι ένα υπαρκτό πρόβλημα. Φαντάζομαι, ότι η κυβέρνηση, επειδή είναι σε δυναμική εξέλιξη το πρόβλημα, θα δώσει στο μέλλον και άλλες δυνατότητες στήριξης.
Ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης επικοινωνεί με τους βουλευτές της Θεσσαλίας, γιατί η Θεσσαλία είναι μια κατ’ εξοχήν αγροτική περιοχή που παράγει πολλά προϊόντα.
Εγώ μπορώ να πω ότι έχω μια ανοιχτή πόρτα, άμεση επαφή με τον υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης. Δεν είναι πάντα δεδομένο αυτό, εχθές είδατε και τη ρήση του πρωθυπουργού…
Πολλές φορές δεν είναι δεδομένο.
…ότι η πόρτα του είναι ανοιχτή και θέλει να πιστεύει ότι και όλων των υπουργών είναι ανοιχτή -το λέω διαχρονικά, δεν είναι κάποια αιχμή για κάποιον- αλλά με τη νυν ηγεσία του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης υπάρχει πολύ καλή συνεργασία.
Ένα άλλο πρόβλημα που έχει προκύψει, είναι για το τσίπουρο, για το αν θα λέγεται τσίπουρο ή αν θα λέγεται απόσταγμα φρούτων. Τι γίνεται με την ιστορία αυτή;
Κοιτάξτε, αυτή είναι μια παλιά ιστορία.
Χάνουμε την ονομασία. Τι μπορεί να προκύψει για να διορθωθεί αυτή η ιστορία;
Δεν ξέρω πόσο εύκολο είναι πια να διορθωθεί.
Από πότε ξεκινάει αυτή η ιστορία;
Το πρόβλημα ξεκινάει από την προηγούμενη διακυβέρνηση, όταν κατατέθηκε τότε ο τεχνικός φάκελος και μίλαγε για τις γεωγραφικές ενδείξεις, έβαζε ως προϋπόθεση την εμφιάλωση. Μιλούμε για τους αμβυκούχους, τους λεγόμενους «παραδοσιακούς διήμερους», αυτούς τους αποσταγματοποιούς που βράζουν τσίπουρο. Υπήρχε, μάλιστα, και ένα πρόβλημα τις τελευταίες ημέρες, το λύσαμε και αυτό, γιατί περιορίζονταν τα τέσσερα διήμερα που τους δίνει ο νόμος, με την καζανιά, την κάθε απόσταξη στις τρείς ώρες. Τελικά επεκτάθηκε στις τρεισήμισι ώρες, το λύσαμε αυτό. Να ξέρουμε, λοιπόν, ότι όταν ανέλαβε αυτή η κυβέρνηση…
Αυτοί λοιπόν που παραδοσιακά φτιάχνουν το τσίπουρο στο καζάνι, από εδώ και πέρα το τσίπουρο θα ονομάζεται «απόσταγμα φρούτων»;
Έτσι πλέον ορίζει το ενωσιακό δίκαιο.
Αυτό το πήραμε χαμπάρι, αλλά αδιαφορήσαμε; Τι έγινε;
Νομίζω ότι το περιέγραψα! Η προηγούμενη διακυβέρνηση κατέθεσε ένα τεχνικό φάκελο, που έβαζε ως προϋπόθεση για τη γεωγραφική ένδειξη, να είναι εμφιαλωμένο. Δεν μιλούμε για εμφιαλωμένο, μιλούμε για χύμα. Εκείνο που πέτυχε η κυβέρνηση η δική μας -παρά το γεγονός ότι υπήρχε κοινοποίηση καταδικαστικής απόφασης από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο για τη χώρα- είναι υπερμειωμένο συντελεστή 85% για τους διήμερους παραγωγούς, τους αμβυκούχους και 50% για το εμφιαλωμένο τσίπουρο, που δεν υπήρχε αυτό. Η κάλυψη που υπήρχε μέχρι πρότινος, ήταν μόνο για το ούζο 50% μείωση στο φόρο. Τώρα πετύχαμε υπερμειωμένο 85%, για τους διήμερους αποσταγματοποιούς που δεν υπάρχει πουθενά στην Ε.Ε.
Κάτι επιπλέον μπορεί να γίνει σε αυτό το κομμάτι, ή όχι; Αυτό ήταν το maximum που μπορούσε να πετύχει η κυβέρνηση;
Εγώ πιστεύω πάντοτε σε μια διαρκή διαπραγμάτευση, η Ε.Ε. είναι μια διαρκής διαπραγμάτευση. Από τη στιγμή που μπορείς να προσέλθεις με τα επιχειρήματα εκείνα και να πείσεις τους συνομιλητές σου, είναι ανοιχτό ένα ζήτημα. Αλλά αυτή τη στιγμή, βρεθήκαμε προ τετελεσμένων, διαχειριστήκαμε μια δύσκολη κατάσταση. Η νυν ηγεσία του Υπουργείου Οικονομικών, πέτυχε τον υπερμειωμένο συντελεστή κατά 85% στους διήμερους παραγωγούς, η κάθε καζανιά, η απόσταξη, παρέμεινε στις τρεισήμισι ώρες. Αυτό είναι ένα ζήτημα το οποίο πρέπει να το παλέψουμε.
Άλλο θέμα αφορά στο βαμβάκι. Ξεκίνησε με 98 λεπτά πριν από μερικούς μήνες όταν ακόμα δεν είχε μαζευτεί. Το 30% των αγροτών έκαναν προσυμβόλαια, οι υπόλοιποι θα πάνε σε τιμή κάτω από τα 80 λεπτά και θα είναι ‘’ίσα βάρκα – ίσα πανιά’’. Θα μπορούσε να βρεθεί λύση στο θέμα του βαμβακιού και της τιμής;
Οι τιμές καθορίζονται από την αγορά. Δεν είναι κάτι στο οποίο μπορεί να υπάρχει κρατική παρέμβαση. Θυμάμαι κάποτε έναν πολιτευτή του τότε κραταιού ΠΑΣΟΚ, που έλεγε ότι θα καθορίζουμε μαζί τις τιμές. Αυτά γινόντουσαν στην πρώην Σοβιετική Ένωση, σε κατευθυνόμενες οικονομίες. Εκείνο, όμως, που πρέπει να γίνει και εκεί θα πρέπει να εστιάσουμε την προσοχή μας, είναι πώς θα μειώσουμε το κόστος παραγωγής. Και στο βαμβάκι, το κόστος παραγωγής έχει ονοματεπώνυμο, λέγεται νερό! Όσο λοιπόν, στον κάμπο, η στάθμη του νερού πέφτει…
Και νερό και λίπασμα και πετρέλαιο και ρεύμα και όλα.
…βεβαίως, και όλα αυτά, αλλά επειδή μιλήσαμε νωρίτερα, το μείζον είναι το νερό. Εάν έχω νερό, δεν χρειάζεται να αντλώ από τριακόσια μέτρα γεωτρήσεων, δε χρειάζεται να δαπανώ επιπλέον ρεύμα, πετρέλαιο και τα λοιπά. Το πρόβλημα, λοιπόν, έχει να κάνει με το νερό. Και επανερχόμαστε στο «προπατορικό αμάρτημα», που ποιο είναι; Γιατί εδώ και τριάντα, σαράντα χρόνια δεν προχωρά η ολοκλήρωση του έργου του Αχελώου; Έχουμε τη Μεσοχώρα στο 95% και δεν παράγουμε πράσινη, φιλική ενέργεια, υδροηλεκτρική…
Ξεκίνησα να το ακούω αυτό, όταν ήμουν ακόμα στο Γυμνάσιο, για να μη σας πω στο Δημοτικό.
Ναι, νομίζω το ΄82, το ΄83 το εξήγγειλε ο Ανδρέας Παπανδρέου… Τα δικά μου τα μαλλιά άσπρισαν!
Και ακόμα συζητάμε για το φράγμα του Αχελώου, της εκτροπής του Αχελώου.
Όμως, αυτό το έργο που δαιμονοποιήθηκε, συκοφαντήθηκε, μπορεί να είναι και περιβαλλοντικό έργο πρωτίστως, γιατί μιλούμε πια για μια ήπια, για μια μικρή εκτροπή. Δεν είναι το μεγαλόπνοο έργο που είχε παρουσιαστεί κάποτε.
Θυμάμαι μάλιστα τότε γινόταν κάθε χρόνο οι φιέστες στο Κιλελέρ, που πήγαιναν οι πολιτικοί αρχηγοί και μιλούσαν στο Κιλελέρ και κάθε χρόνο εξήγγειλαν την εκτροπή του Αχελώου από το Κιλελέρ.
Έχω δει μακέτες και μακέτες. Το ζήτημα είναι ότι τώρα έχουμε ημιτελή έργα, η καταστροφή των οποίων θα στοιχίσει περισσότερο από την ολοκλήρωσή τους και την επίλυση του υδατικού προβλήματος.
Έχουμε ένα θέμα που αφορά στο φράγμα στον ποταμό Ενιπέα.
Τουλάχιστον εκεί έχουμε θετικές ειδήσεις.
Έργο 230 εκατομμυρίων ευρώ δημοπρατείται με ΣΔΙΤ και…
Και είμαι ιδιαίτερα ευτυχής διότι την 1η Φεβρουαρίου του 2021 που είχα συνάντηση στο Μέγαρο Μαξίμου με τον πρωθυπουργό -μία συνάντηση που κράτησε περισσότερο από ότι ήταν ο προβλεπόμενος χρόνος-κατανόησε την σημαντικότητα του έργου αυτού για την επαρχία των Φαρσάλων. Θυμίζω ότι η συνάντησή μας έγινε μετά τις καταστροφές που είχαμε από τον Ιανό, τις πλημμύρες. Εάν υπήρχε το φράγμα αυτό δεν θα είχαμε 100 εκατομμύρια ζημιές από τις πλημμύρες που προκλήθηκαν στα Φάρσαλα και στην ευρύτερη επαρχία. Είναι ένα έργο το οποίο θα λύσει το πρόβλημα ύδρευσης, η πόλη των Φαρσάλων και πολλά χωριά πίνουν εμφιαλωμένο νερό -το νερό δεν πίνεται από τα νιτρικά, είναι μολυσμένο. Και τρίτον θα δώσει μία τεράστια αναπτυξιακή ώθηση αρδεύοντας μια τεράστια έκταση όλης της επαρχίας Φαρσάλων και όχι μόνο, θα πιάνει και Αλμυρό και ίσως και Δομοκό.
Οδικός χάρτης υλοποίησης;
Μα για πρώτη φορά σας λέω ο πρωθυπουργός έδειξε άμεσα αντανακλαστικά, ένα έργο που για δεκαετίες το ακούμε γίνεται πράξη με κυβέρνηση Μητσοτάκη. Έδωσε εντολή στον τότε γενικό γραμματέα, νυν υφυπουργό, κ. Γιώργο Καραγιάννη, αυτές τις μέρες δημοπρατείται το έργο, κατατίθενται αυτή την ώρα δηλαδή προσφορές, και θα προχωρήσουμε στο δεύτερο στάδιο μετά, της επιλογής του αναδόχου. Το έργο αυτό θα ολοκληρωθεί σε τέσσερα χρόνια από την ημέρα της δημοπράτησης του και για 26 χρόνια η κοινοπραξία που θα το αναλάβει, πέραν της κατασκευής του, αναλαμβάνει τη συντήρησή του και τη δυνατότητα άρδευσης. Είναι κάτι πολύ σημαντικό θα είναι ένα έργο που θα έχει τη σφραγίδα μας για την επαρχία Φαρσάλων.
Άρα να κλείσουμε με αυτή τη θετική εξέλιξη για την ευρύτερη περιοχή των Φαρσάλων και του Αλμυρού όπως μας είπατε. Θέλω να σας ευχαριστήσω πολύ πού ήσασταν αυτό το μεσημέρι μαζί μας και θα μας δοθεί η δυνατότητα το επόμενο χρονικό διάστημα, θα είναι και προεκλογική περίοδος, να τα ξαναπούμε και μαζί με άλλους συναδέλφους σας από τη Λάρισα να διασταυρώσετε τα ξίφη σας εδώ στη Formedia. Σας ευχαριστώ πολύ.
Και εγώ σας ευχαριστώ.
Μπορείτε να δείτε τη συνέντευξη του Μάξιμου Χαρακόπουλου στην ηλεκτρονική διεύθυνση: https://youtu.be/GLgYanFOOxs
