Λευκωσία, 18 Μαρτίου 2023
Ομιλία Γενικού Γραμματέα της Διακοινοβουλευτικής Συνέλευσης Ορθοδοξίας στην παρουσίαση του Τόμου «Αγία Σοφία: Οι Ναοί της του Θεού Σοφίας ανά τον κόσμο» στην Λεμεσό της Κύπρου
Πανιερώτατε,
Σεβασμιώτατοι,
Θεοφιλέστατοι,
Εξοχώτατη κυρία Πρόεδρε της Βουλής των Αντιπροσώπων,
Εξοχώτατοι κύριοι πρέσβεις
Αξιότιμοι κυρίες και κύριοι βουλευτές και ευρωβουλευτές
Αξιότιμε κύριε Δήμαρχε,
Αρχηγέ της Εθνικής Φρουράς
Αγαπητές φίλες και φίλοι,
Σύμφωνα με τον Τσόρτσιλ μια εκδήλωση πρέπει να εξαντλεί το θέμα όχι το ακροατήριο. Φοβούμαι ότι τα εξαντλήσαμε και τα δυο, γι αυτό και καθώς σε μένα έλαχε η τιμή να κλείσω το τμήμα των ομιλιών σε αυτήν την άψογη από κάθε πλευρά εκδήλωση της παρουσίασης του τόμου που έχει εκδώσει η Διακοινοβουλευτική Συνέλευση Ορθοδοξίας για τις Αγίες Σοφίες, θα είμαι σύντομος.
Η χαρά μας είναι μεγάλη βλέποντας το ειλικρινές ενδιαφέρον των Κυπρίων, τόσο αυτών που έχουν θεσμικό ρόλο, όσο και των απλών πολιτών, όπως αποδεικνύεται από την αθρόα προσέλευση στη σημερινή εκδήλωση για τα ζητήματα της χριστιανικής, της ορθόδοξης ταυτότητας, παράδοσης και ιστορίας.
Και δεν θα μπορούσε να ήταν αλλιώς. Γιατί σε αυτό το νησί από τους αποστολικούς χρόνους, επί ενός αρχαιοτάτου ελληνικού πολιτισμικού πεδίου, από τους μυκηναϊκούς χρόνους, ο σπόρος του Ευαγγελίου, βρήκε γόνιμο έδαφος.
Και επί δύο χιλιάδες χρόνια, παρά τις συνεχείς εισβολές, κατοχές, δηώσεις, προσπάθειες εγκατάλειψης της ορθόδοξης πίστης από ανατολικές και δυτικές δυνάμεις, αυτή παρέμεινε αναλλοίωτη, ισχυρή και ζωντανή μέχρι σήμερα.
Εδώ σε αυτό το ιστορικό σταυροδρόμι των ηπείρων, έχοντας ακόμη το βάρος των συνεπειών της εισβολής και παράνομης κατοχής ενός μεγάλου τμήματος του νησιού από τις τουρκικό στρατό, επιμένετε να φυλάττετε Θερμοπύλες.
Εμείς ως Διακοινοβουλευτική Συνέλευση Ορθοδοξίας, επί 30 συναπτά έτη, επιδιώκουμε να προβάλουμε και να προωθούμε τις κοινές αξίες και αρχές των ορθόδοξων παραδόσεων, δια μέσω των κοινοβουλευτικών θεσμών στους οποίους συμμετέχουμε βουλευτές από 25 κοινοβούλια από 3 ηπείρους.
Και ένα από τα σημεία αιχμής των δράσεών μας αποτελεί η μετατροπή της Αγίας Σοφίας στην Πόλη, αυτού του διαχρονικού φάρου της οικουμενικής ορθοδοξίας, αγλάισμα της βυζαντινού πολιτισμού, του οποίου τέκνα και εγγόνια είμαστε όλοι μας.
Παρακολουθήσαμε με πολύ ενδιαφέρον τις εισηγήσεις για το θέμα από τους καταξιωμένους επιστήμονες, τον δρα Χριστόδουλο Χατζηχριστοδούλου, τον δρα Στέφανο Ευθυμιάδη και τον κ. Κωνσταντίνο Χολέβα τους οποίους ευχαριστώ για την τιμή που μας έκαναν.
Ανέδειξαν στον σύντομο χρόνο που τους διετέθη πλευρές τόσο της ιστορικής και πνευματικής σημασίας της Αγίας Σοφίας όσο και το ευρύτερο ζήτημα των βεβηλώσεων και καταστροφών των χριστιανικών μνημείων.
Για την ΔΣΟ αυτό το φαινόμενο είναι εξαιρετικά κρίσιμο, και έχουμε επιλέξει να το επικοινωνήσουμε και να αφυπνίσουμε τη διεθνή κοινή γνώμη, με εκδηλώσεις όπως η σημερινή στη Λεμεσό.
Έχουν προηγηθεί ανάλογες στην Αθήνα και σε άλλες ελληνικές πόλεις, στη Ρώμη, στη Βενετία, τη Φλωρεντία και το Μιλάνο, στη Βασιλεία της Ελβετίας, στο Λονδίνο, στο Παρίσι και στις Βρυξέλλες. Ο τόμος έχει επιδοθεί σε υψηλά ιστάμενους πολιτικούς και θρησκευτικούς ηγέτες, όπως είναι ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος και προκαθήμενος της Καθολικής Εκκλησίας, πάπας Φραγκίσκος. Έχουμε συναντήσει τους αρμόδιους Επιτρόπους της Κομισιόν, όπως επίσης και τους παράγοντες της ΟΥΝΕΣΚΟ, γιατί ο Ναός της Αγίας Σοφίας είναι στον κατάλογο των προστατευόμενων μνημείων της παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς.
Η θέλησή μας για ανάδειξη του ζητήματος έχει δύο λόγους. Ο πρώτος είναι ότι το θαύμα αυτό της αρχιτεκτονικής του 6ουαιώνος κινδυνεύει πραγματικά από την αθρόα προσέλευση επισκεπτών σε καθημερινή βάση. Γίνονται καταστροφές, τις οποίες παραδέχονται και δημοσιεύουν τουρκικά μέσα ενημέρωσης. Στα μάρμαρα του δαπέδου, στην αυτοκρατορική πύλη και στους τοίχους, υπάρχουν φθορές που οδηγούν όπως λένε οι ίδιοι οι Τούρκοι επιστήμονες σε κίνδυνο το Ναό τις επόμενες δεκαετίες εφόσον συνεχιστεί η ίδια πρακτική.
Ο δεύτερος λόγος είναι η υπεράσπιση των παγκόσμιων ηθικών αρχών. Δεν πρέπει να επιτρέψουμε το δίκαιο της ισχύος να υπερνικήσει την ισχύ του δικαίου. Η αλήθεια δεν πρέπει να καλυφθεί από το σκότος. Η αυθαίρετη απόφαση της τουρκικής ηγεσίας, δεν πρέπει να μείνει αναπάντητη από τη διεθνή κοινότητα, γιατί τότε νομιμοποιείται μια λανθασμένη πρακτική, που θα επιτρέπει στον κάθε έναν να την επαναλαμβάνει.
Κι αυτό έχει σχέση και με την κατάσταση των χριστιανικών μνημείων στα κατεχόμενα. Τα οποία ως ΔΣΟ τα αναδεικνύουμε, και ζητούμε την προστασία τους από τους αρμόδιους θεσμούς και τους φορείς.
Αγαπητοί φίλοι.
Όπως επισημάνθηκε από τους προλαλήσαντες η συμπερίληψη των Ναών της Αγίας Σοφίας σε αυτόν τον τεράστιο άξονα της Ευρασίας, αποδεικνύει το κοινό χριστιανικό υπόβαθρο του πολιτισμού μας. Και αποτελεί την καλύτερη απάντηση σε όσους αμφισβητούν αυτό το παρελθόν στην διαμόρφωση του ευρωπαϊκού μέλλοντος. Όμως, σε μια εποχή παγκόσμιας ρευστότητας, αμφισβήτησης των αξιών, και αναζήτησης οδού ελπίδας και αισιοδοξίας οι κοινές μας ρίζες μπορούν να μας δώσουν τη δύναμη για να προχωρήσουμε προς τα εμπρός προς χάριν της ειρήνης, της ευημερίας και του καλού.
Τελειώνοντας, θα ήθελα να εκφράσω τις θερμότατες ευχαριστίες της ΔΣΟ προς την Βουλή των Αντιπροσώπων της Κυπριακής Δημοκρατίας, την πρόεδρό της κ. Αννίτα Δημητρίου, η οποία στάθηκε αρωγός σε όλη την επιτυχημένη διοργάνωση, αλλά και για την πρόθεσή της να τυπωθεί ικανός αριθμός αντιτύπων του τόμου για να διακινηθούν. Ιδιαίτερες ευχαριστίες στον επικεφαλής της κυπριακής αντιπροσωπείας, τον φίλο Πανίκο Λεωνίδου, ο οποίος υπήρξε η ψυχή της όλης πρωτοβουλίας της διοργάνωσης στην Κύπρο της Διεθνούς Γραμματείας του θεσμού και της σημερινής παρουσίασης, καθώς και όλους τους φίλους βουλευτές που συμμετέχουν στην κοινοβουλευτική αντιπροσωπεία.
Θερμές ευχαριστίες θέλω να απευθύνω επίσης και στον πανιερώτατο Μητροπολίτη Λεμεσού, κ. Αθανάσιο, ο οποίος είχε την ευγενική καλωσύνη να μας φιλοξενήσει σήμερα σε αυτόν τον εξαιρετικό χώρο, και να βοηθήσει παντοιοτρόπως στην συνδιοργάνωση της αποψινής υψηλού επιπέδου εκδήλωσης.
Και βεβαίως, να ευχαριστήσω και όλους εσάς που μας τιμήσατε με την παρουσία σας.
Σας ευχαριστώ!